پرورش قورباغه



مرکز پرورش این حیوان در دنیا جاوه یکی از پنج جزیره بزرگ اندونزی است ودر آنجا رستوران های زیادی از گوشت این حیوان استفاده می کنند. اندونزی که یک کشور اسلامی است فقط در سال ١٩٩٠ بیش از ٨٠٠٠ تن قورباغه پرورش و به بازار عرضه شده است و در حال حاضر نیز بیشتر تولید می شود. در سال چندین هزار تن به کشور ایالات متحده آمریکا، کانادا، مقداری هم به اروپا و کشورهای همسایه اندونزی صادر می کنند و از این راه درآمد کلانی به پرورش دهندگان قورباغه می رسد. قورباغه دارای پوستی مرطوبی است و نباید پوست آن در هوا خشک شود وبیشتر گونه های آن در آب های گرم زندگی می کنند. البته گونه ای که، در آب های سرد و کوهستانی آن نیز شناسایی شده است. آمریکا به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده، مصرف کننده و واردکننده گوشت قورباغه در جهان سالانه به طور متوسط هزار و 500 تن گوشت قورباغه وارد می کند.
کشورهای بنگلادش، بلژیک، چین، اندونزی، ژاپن، مکزیک، هلند و تایوان بزرگ ترین صادرکنندگان گوشت قورباغه به کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، ایتالیا و اسپانیا و کشورهای آمریکایی هستند. تکثیر مصنوعی قورباغه در جهان علم نوپایی است که از 25 سال گذشته در کشورهای برزیل، آمریکا و جنوب شرقی آسیا شکل گرفته است. با توجه به اینکه تغذیه این جانور غذای زنده است و هزینه تولید غذای زنده و کارگر در این کشورها گران است، تکثیر مصنوعی آن چندان مقرون به صرفه نیست اما با توجه به اینکه در ایران غذای زنده برای تغذیه این جانور به وفور یافت می شود و همچنین شرایط آب وهوایی مساعد در کشور برای پرورش آن وجود دارد، این صنعت در ایران می تواند موفق تر از کشورهای اروپایی باشد و با هدف صادرات شکل گیرد ولی متاسفانه تاکنون هیچ اقدامی برای شکل گیری این صنعت نشده است. البته با توجه به اینکه پرورش قورباغه در اکثر کشورهای جهان پرهزینه است و بلوغ و رشد این جانور بیش از یک سال طول می کشد، بیشترین میزان مصرف جهانی از طریق جمع آوری قورباغه ها از طبیعت انجام می شود که با توجه به وجود گونه های مختلف این خزنده می توان با جمع آوری این موجودات از طبیعت و فرآوری آن، برای صادرات اقدام کرد.
24 خانواده از گروه دوزیستان متعلق به قورباغه هاست که شامل سه هزار و 800 گونه مختلف می شود. در بین این گونه ها، گونه رانا که در مرداب انزلی به وفور یافت می شود، مصرف خوراکی و پرورشی دارد.


                           
محل مناسب جهت پرورش قورباغه

 در جهان چهار نوع قورباغه (سبز، پلنگی یا لئوپارد، پیکرل یا اردک ماهی و قورباغه بزرگ آمریکایی) بیشترین پرورش و مصرف انسانی دارند و از جنس «رانا» نیز در ایران گونه های زیادی وجود دارد که جهت پرورش و صادرات می توان استفاده کرد البته قورباغه بزرگ آمریکایی به دلیل درشت بودن از تمام قسمت های بدنش جهت تغذیه استفاده می شود و از گونه های دیگر فقط از ران آنها استفاده می شود.


با حصارکشی در مناطق باتلاقی و واردات قورباغه های مولد، برای تولید و پرورش نیمه طبیعی می توان اقدام کرد و در صورتی که هدف از پرورش آن استفاده از گوشت باشد تا وزن 175 گرمی که مدت زمان آن شش ماه است نگهداری می شود و پس از فرآوری یا گوشت آن به صورت منجمد یا به صورت کنسرو شده صادر می شود و در صورتی که هدف از پرورش این موجود استفاده از پوست آن باشد تا وزن 250 گرم برای تولید چرم نگهداری می شود که پوست آن از لطیف ترین و ظریف ترین چرم های جهان است. از اجزای بدن قورباغه در کشور ژاپن جهت درمان بیماری سل و همچنین ساخت دارو برای بیماری های عفونی استفاده می شود. پرورش این جانور در پنج مرحله (پرورش مولد، تکثیر تخم، پرورش لارو، پرورش بچه قورباغه و پرواربندی) انجام می شود، «لارو قورباغه پس از سه هفته به بچه و بچه قورباغه پس از هفت هفته نگهداری در استخر به قورباغه جوان تبدیل می شود.» با توجه به اینکه قورباغه ها از غذای زنده از جمله کرم ها، ماهیان ریز، شفیره حشرات و... تغذیه می کنند و غذای زنده در ایران فراوان است و هزینه تهیه آن کمتر از دیگر کشورهاست و همچنین هر مولد ماده نیز سه تا پنج هزار تخم می گذارد که بیش از 60 درصد بازماندگی دارد، تکثیر و پرورش و صادرات این جانور توجیه اقتصادی و ارزآوری خوبی دارد.»


در جهان امروز که، بیش از نیمی از مردم آن کمبود پروتیین دارند و دسترسی به مواد پروتیینی بسیار دشوار به نظر می رسد و از طرفی سطحی بیش از ٥٠٠ هزار هکتار شالیزار و برکه های متروکه غیر قابل بهره برداری برای سایر محصولات گوشتی در ایران وجود دارد می توان با پرورش سایر آبزیان و یا قورباغه ضمن در آمد ی قابل توجه برای صاحبان زمین ها به کارگیری قشر عظیمی از جوانان و مردم منطقه را نیز به دنبال خواهد داشت.

مناطق مرطوب و گرمسیر همچون مناطق جنوبی کشور و مناطق مردابی فضای مناسبی برای پرورش قورباغه هاست. البته انتظار می رود قبل از شکل گیری این صنعت همه جوانب آن درنظر گرفته شود که همچون برخی دیگر از صنایع از جمله صنعت تکثیر و پرورش میگو پس از گذشت سال ها و صرف سرمایه های بالا، روبه افول نرود.

بیماری در قورباغه



شایع ترین بیماری قورباغه های پرورشی به نام red-leg یا پاهای قرمز شناخته می شود که عامل آن عفونت های باکتریایی ناشی از تراکم بیش از حد است. علامت مشخصه بیماری قرمز شدن پاها و ناحیه مخرجی است. بهترین راه جلوگیری از این بیماری تغذیه کافی و فضای مناسب است. قورباغه های بیمار باید به سرعت از بقیه جدا شده و با آنتی بیوتیک درمان شوند. در حالت شدید و همه گیر بیماری باید استخرها خالی شده، خشک شوند و برای چند هفته ای به همین حال باقی بمانند.


پرسش

پرورش قورباغه و جلبک و فروش آن به غیر مسلمانان چه حکمی دارد؟ نظر فقهی حضرت آیت الله هادوی تهرانی در این باره چیست؟


پاسخ اجمالی
سؤالات شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا کنون جواب های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی)
فی نفسه اشکال ندارد ولی فروش آنها برای استفاده های غذایی انسان، جایز نیست هرچند خریدار خوردن آن را حلال بداند.


(دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی
اشکال ندارد.


اهداف پرورش

صادرات گوشت این جانور به صورت تازه، منجمد و کنسروی، تهیه چرم از پوست، تولید کودهای کمپوست با کیفیت بالا از اندام های داخلی و کمک به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی، اشتغال زایی، صادرات و درآمدزایی از اهداف پرورش این فعالیت اقتصادی است.

 

گونه های دارای ارزش تجاری

قورباغه پلنگی (Rana pipiens)، قورباغه سبز (Rana clamitans)، قورباغه اردک ماهی (Rana palustrist) و قورباغه بزرگ آمریکایی (Rana catesbeiana)سه گونه ای است که ارزش تجاری بالایی دارد. همچنین قورباغه مردابی (Marsh frog) که در ایران و به خصوص مرداب انزلی به وفور یافت می شود نیز دارای ارزش تجاری و غذایی بالایی است. از قورباغه بزرگ آمریکایی به جهت درشت اندامی از تمام بدنش جهت مصارف تغذیه ای استفاده و در گونه های دیگر فقط از ران آنها استفاده می شود.

 

کثیر و پرورش

روش تکثیر  طبیعی، نیمه طبیعی و مصنوعی سه روش تکثیر قورباغه است که باید با توجه به شرایط محیطی وگونه مورد استفاده انتخاب شود.

 

صادرات و بازار هدف

گوشت قورباغه از نظر طعم و مزه نزدیک و مشابه گوشت گوساله است و در بسیاری از کشورهای اروپایی از قبیل: فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و همچنین در کشورهای آمریکایی مثل آمریکا و کانادا محبوبیت بالایی دارد. به طور مثال کشور آمریکا سالانه حدود 1500 تن گوشت قورباغه وارد می کند. در زمینه صادرات کشورهای جنوب شرق آسیا از جمله: اندونزی، بنگلادش، چین و ژاپن جزء بزرگ ترین صادرکنندگان به شمار می آید. در این میان کشور اندونزی بزرگ ترین کشور اسلامی جهان فقط در سال های دهه ی 1990 سالانه بیش از 8000 تن قورباغه پرورش و به بازار عرضه کرده است. 

   

شروع فعالیت در این بخش

متقاضیان فعالیت در این بخش باید با مراجعه به سازمان دامپزشکی کشور و اخذ پروانه بهره برداری، برای واردات مولد گونه های گوشتی اقدام کنند و یا از قورباغه بندرانزلی برای پرورش استفاده کنند. لازم به ذکر است ضوابط بهداشتی تکثیر و پرورش این جانور همانند ضوابط بهداشتی آبزیان دیگر بوده و متقاضیان باید بعد از اخذ موافقت اصولی از سازمان شیلات برای پروانه تاسیس و بهره برداری بهداشتی از سازمان دامپزشکی کشور اقدام کنند. 

می توان با تدوین برنامه ای اصولی و هدفمند و استفاده از تجربیات کشوهای موفق در این زمینه و دقت در رموز موفقیت آنها (از جمله کیفیت و بسته بندی مرغوب و قابل رقابت در بازارهای جهانی) و نیز امکان دریافت تسهیلات برای فعالان این بخش و حمایت از آنها راه را برای حضور گسترده مشتاقان به سرمایه گذاری و شرکت در این صنعت و تجارت پررونق هموارتر کرد.

دستورالعمل پرورش قورباغهدریافت